VIII kadencja samorządu jest pierwszą w historii, która trwa 5 lat. Na początku 2018 r. Sejm zdecydował o przedłużeniu kadencji rad gmin, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast do 5 lat. Oznacza to, że wybory do Rady Miasta i na prezydenta Poznania miałyby odbyć się za rok, jesienią 2023 r.

Partia rządząca forsowała jednak przedłużenie kadencji o pół roku i przeprowadzenie wyborów samorządowych wiosną 2024 r. Jak przekonywał prezes PiS, Jarosław Kaczyński przeprowadzenie wyborów samorządowych zbiegłoby się w czasie z wyborami parlamentarnymi, a tym samym trwałyby dwie kampanie wyborcze.

– Wystąpimy z projektem przedłużenia kadencji samorządów o pół roku, czyli będzie pięć i pół. To z powodu tego, że zbiegły się wybory i to jest niewykonalne, żeby przeprowadzić na raz wybory samorządowe i parlamentarne. To mówi PKW i to mówią także wszyscy szefowie finansów partyjnych. Nie da się na raz rozliczyć z obydwu tych wyborów – powiedział Jarosław Kaczyński, poseł i prezes PiS.

Opozycja zwracała uwagę, że wydłużenie kadencji samorządów będzie niezgodne z konstytucją.

– Chociaż dopuszczalnym jest, żeby niekiedy odstąpić od jakiejś zasady konstytucyjnej, to jednak możliwe jest to jedynie wtedy, gdy owo odstąpienie jest konieczne dla realizacji innej wartości konstytucyjnej. Przedłużenie kadencji nie zmierza do zachowania żadnej wartości konstytucyjnej, a wygoda organizatorów nie jest wartością konstytucyjną – stwierdził senator Krzysztof Kwiatkowski z Koła Senatorów Niezależnych.

– Proponowane rozwiązanie jest "niezgodne z konstytucją". To jest czysta kalkulacja polityczna, to nie ma nic wspólnego z dobrem samorządów i dobrem Polaków. Po prostu Jarosław Kaczyński kalkuluje, co mu się bardziej opłaca. Jemu się bardziej opłaca jednak przeprowadzić te wybory później. Gdyby spiąć się i zrobić to naprawdę dobrze, to można byłoby przeprowadzić wybory jedne i drugie w roku 2023, przesuwając powiedzmy o trzy miesiące. To jest do zrobienia, tylko trzeba chcieć. Ale niestety politycy kalkulują pod kątem własnego interesu politycznego i pan Jarosław Kaczyński właśnie tym się przede wszystkim kieruje. Nie dobrem narodu, tylko interesem własnej partii – dodał senator Wadim Tyszkiewicz.

Stanowisko to podzielają konstytucjonaliści.

– Ustawa "jest w całości niezgodna z preambułą konstytucji w zakresie, w jakim narusza zasadę pomocniczości, rzetelności i sprawności działania instytucji publicznych, dialogu społecznego jako podstawy prawnej". Ustawa jest "niezgodna z artykułem drugim konstytucji w zakresie, w jakim narusza zasadę kadencyjności organów wybieranych, ochrony zaufania obywatela do państwa, bezpieczeństwa prawnego, jednoznaczności prawa, racjonalności ustawodawcy oraz zasady przyzwoitej legislacji" Wreszcie jest ona niezgodna z artykułem sześćdziesiątym drugim ustęp pierwszy konstytucji w związku z artykułem drugim konstytucji w zakresie, w jakim przedłużając kadencję organów jednostek samorządu terytorialnego narusza prawo obywateli do wybierania tych organów, jako gwarancję ich prawa do samorządu – zauważa prof. Ryszard Piotrowski konstytucjonalista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

27 października Senat odrzucił w całości ustawę o wydłużeniu kadencji samorządów. Kilka dni później Sejm uchylił sprzeciw Senatu (za było 228 posłów, przeciw 218, wstrzymało się 5 posłów).

W następnie ustawa trafiła na biurko głowy Państwa. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ją we wtorek, 22 listopada.

O nieprzedłużanie kadencji samorządów apelował Związek Miast Polskich.

– Jednorazowy konflikt wyborów w r. 2023 zostanie zastąpiony stałym konfliktem wyborów samorządowych z wyborami do Parlamentu Europejskiego, ponieważ kadencje obu organów trwają pięć lat – wskazuje Zygmunt Frankiewicz, prezes Związku Miast Polskich, dodając też przykład, że wybory samorządowe zbiegną się z wyborami do Parlamentu Europejskiego.

Obecna kadencja Rady Miasta Poznania i prezydenta Jacka Jaśkowiaka będzie trwała 5,5 roku, a wybory samorządowe odbędą się dopiero w kwietniu 2024 roku.

Fot: Martyna Mendyk/archiwum Lazarz.pl

ZOBACZ TAKŻE: Łazarscy radni nie chcą podziału osiedla na okręgi wyborcze

ZOBACZ TAKŻE: Rada Osiedla Św. Łazarz będzie rządzić o rok dłużej